Ljubitelj istorije na putu evropskih integracija

Edited on 27/12/2024

""

Jovan Čebalović

Slika sadrži fotografiju Jovana Čebalovića i nekolicinu podataka o njemu

Jovan Čebalović, student master studija na smjeru Evropska politika, shvata koliko je za budućnost važno razumjeti svoju prošlost. Iz tog razloga je i odabrao izučavanje istorije diplomatskih odnosa Crne Gore  i drugih evropskih zemalja, kao i izučavanje evropskih integracija.  Zadražo je radoznao i otvoren pogled i dok smo mu govorili o evropskoj teritorijalnoj saradnji i programu URBACT tokom stažiranja u Ministarstvu evropskih poslova u okviru programa "Evropeizuj znanje".

Međunarodni dan mladih obilježava se od 2000. godine. Generalna skupština Ujedinjenih nacija u svojoj rezoluciji prihvatila je preporuku Svjetske konferencije za mlade da se 12. avgust proglasi Međunarodnim danom mladih. Cilj obilježavanja je da skrene pažnju međunarodne zajednice na pitanja mladih, a svake godine taj dan se obilježava u različitom tematskom kontekstu. Godina 2024. imala je vrlo zanimljivu temu: "Od klika do napretka: Digitalne staze za održivi razvoj". Program URBACT IV prepoznaje važnost digitalizacije i uključivanja mladih u oblikovanje budućnosti evropskih gradova kroz horizontalne principe, i teme kojima se bave mreže programa URBACT. Jovan Čebalović, stažista u Ministarstvu evropskih poslova, smatra da su to neizbježne teme naše sadašnjice i budućnosti.

Jovan je jedan od deset studenata specijalističkih i master studija, koji učestvuje u programu "Evropeizuj znanje", dobivši time priliku da stekne iskustvo iz oblasti pregovaračkog procesa sa EU, međunarodnih odnosa, evropskih integracija i pristupanja evropskim fondovima, te razvoja vještina iz oblasti političkih i javnih komunikacija.

U Direkciji za inter-regionalne programe Jovan je slušao o programima saradnje Evropske unije u kojima učestvuje Crna Gora. Program u kojem je prepoznao tematiku i pristup koji su mu bliski, i interesantan način sprovođenja evropske teritorijalne saradnje, jeste program URBACT. Teme urbanog održivog razvoja su mu zanimljive i važne, kao i prepoznavanje uloge koju mladi ljudi imaju u izgrađivanju društva:

"Sama koncepcija URBACT programa je veoma dobro postavljena zbog toga što ima za cilj promociju i podsticanje saradnje između lokalnih zajednica sa nacionalnim i regionalnim vlastima sa ciljem unaprjeđenja održivog urbanog razvoja. Takođe, program ima za cilj povezivanje gradova kako u državama članicama Evropske unije, tako i izvan nje. U svemu tome se poštuju principi rodne ravnopravnosti i digitalizacije. To je važno za svako moderno demokratsko društvo."

Čini se da su rodna ravnopravnost i digitalizacija ključne riječi Jovanove generacije. Cjelokupno Jovanovo odrastanje se odigralo u već digitalizovanom dobu i uz tehnologije čije prisustvo nije novina. Ipak, njegova interesovanja se ne završavaju na tome. Pisanje, recitovanje, ekologija, a prije svega veliko interesovanje za istoriju donijeli su Jovanu nagrade, a upravo je njegova ljubav za istoriju i doprinijela izboru master studija Evropske politike. U fokusu njege ljubavi prema istoriji je proučavanje diplomatskih odnosa Crne Gore i drugih evropskih zemalja, kao i crnogorskog puta evropskih integracija. Jovan je mišljenja da je potrebno da taj put bude put dijaloga i razmjene, što je takođe kvalitet programa URBACT koji on prepoznaje:

"U URBACT-u je dobro učestvovati jer pruža priliku za saradnju i razmjenu ideja između gradova u okviru tematskih mreža, zatim osmišljavanje i implementaciju politika koje imaju za cilj veću participaciju građana, mladih ljudi, i društvenu integraciju. Naravno, treba istaći i efikasnost u rješavanju problema i izazova kroz ekološku, ekonomsku i socijalnu dimenziju."

""

 

Proučavajući prakse održivog urbanog razvoja Jovan je naišao na interesantan primjer čiju bi primjenu želio da vidi u Crnoj Gori, konkretno u Prijestonici Cetinje, a radi se o praksi glavnog grada Bugarske, Sofije. Prenos prakse bi podrazumijevao izgradnju postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda koji bi prikupljao vodu sa cjelokupnog gradskog područja, u okviru kojeg bi se proizvodio bio-plin, a koji služi za proizvodnju električne energije za stanovništvo. ,,Imajući u vidu da količina padavina na godišnjem nivou iznosi preko 3500 milimetara, i neriješeno pitanje razdvajanja atmosferske i fekalne kanalizacije u kombinaciji sa podzemnim vodama što dovodi do velikih poplava u urbanom području, uvjeren sam da bi samo postrojenje moglo proizvesti električnu energiju koja bi napajala cjelokupno gradsko i ruralno područje Prijestonice Cetinje, ali i susjedne opštine, pa čak bi određeni viškovi mogli da se izvezu u zemlje regiona. Ovaj poduhvat bi doprinio značajnom ekonomskom osnaživanju Prijestonice Cetinje i Crne Gore, prvenstveno jer bi se gradski budžet lakše projektovao, imajući u vidu da gotovo 60% prihodne strane čine dotacije države za kapitalne projekte, kroz Zakon o Prijestonici, a ostatak je proizvod naplate poreza i doprinosa od strane obveznika."

Na pitanje kako zamišlja svoje učešće u URBACT-u, on odgovara da bi njegova angažovanost bila povezana kroz učešće u radu organizacija koje se bave pitanjima zaštite životne sredine. "Naročito bih se posvetio pitanjima tretmana otpadnih voda u lokalnim samoupravama u Crnoj Gori, suzbijanju nelegalnih deponija, sprječavanju eksploatacije prirodnih resursa sa ciljem razvijanja održivih i zelenih politika koje bi donijele ekonomski benefit, a bez ugrožavanja prirodnih potencijala."

Sumirajući svoj susret sa programom URBACT i timom koji radi na njegovom sprovođenju, Jovan kaže: "Ono što su za mene bile najinteresantnije pojedinosti samog programa jeste usmjeravanje na pitanja iz oblasti ekologije, rodne ravnopravnosti i digitalne transformacije, potpuna usklađenost sa prioritetima Evropske unije, naročito kada je riječ o jačanju kohezione politike. Još jedna zanimljiva pojedinost u ovom programu je i organizacija aktivnosti koji služe za razmjenu znanja koje pruža sam program i Evropska urbana inicijativa (najviše u razvoju lokalnih prehrambenih politika, energetske i ekološke tranzicije), isticanje dobrih praksi (kroz pozitivne promjene za razvoj pravednih, zelenih i produktivnih gradova)."

Mladi ljudi su nesumnjivo naša budućnost, a naše zore će svakako biti i svjetlije i ljepše uz njihovu kreativnost i volju da izgrade društvo jednakosti i humanog napretka.


 

Submitted by Borka Ljeskovic on 27/12/2024
author image

Borka Ljeskovic

See all articles