«Όταν μιλάμε για τις γυναίκες στις μεταφορές, δεν μιλάμε για μια συγκεκριμένη ομάδα ευάλωτων χρηστών, μιλάμε για το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού», λέει ο αρμόδιος για το σχεδιασμό μεταφορών και πολιτικός αναλυτής, Stefano Borgato, εκ μέρους της Ιταλικής Εταιρείας Συμβούλων, Trasporti e Territorio, παρουσιάζοντας το θέμα της ισότητας των φύλων και της κινητικότητας.
Το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού αποτελεί έναν συνεχόμενο σοβαρό λόγο και επιχείρημα για να δραστηριοποιηθεί κανείς υπέρ της ισότητας των φύλων. Ωστόσο, η κινητικότητα αντικατοπτρίζει την ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, και ως εκ τούτου πρέπει να ρωτήσουμε το εξής: πώς μπορούμε, αποκαλύπτοντας την ευπάθεια που επιβάλλουν τα συστήματα κινητικότητας στις γυναίκες σήμερα, να αντισταθμίσουμε αυτήν την ανισότητα; Και τι θα σήμαινε αυτό για το μέλλον της κινητικότητας;
Γενικά, οι γυναίκες και οι άνδρες βιώνουν τις μετακινήσεις τους με τα μέσα μαζικής μεταφοράς με διαφορετικούς τρόπους. Συμπεριλαμβανομένης της διαφορετικής χρήσης, διαφορετικών μέσων μεταφοράς για διαφορετικούς σκοπούς. Επιπλέον, έχουν επίσης διαφορετικές προτιμήσεις και περιορισμούς σχετικά με την κινητικότητα, γεγονός που οδηγεί σε διαφορετικές προκλήσεις που αντιμετωπίζονται καθημερινά, δημιουργώντας άνισες ποσότητες έμπειρης ευπάθειας. Σύμφωνα με τον Stefano Borgato, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα οι γυναίκες είναι οι ακόλουθες: α) οι προσιτές τιμές στα μέσα μαζικής μεταφοράς και η βελτίωση σε λιγότερο ακριβά μέσα μεταφοράς, β) τα εμπόδια που δυσκολεύουν την πρόσβαση στις δημόσιες συγκοινωνίες (όπως για παράδειγμα μία μετακίνηση ή ταξίδι με καροτσάκι), γ) η έλλειψη ευέλικτων υπηρεσιών, όπως τα δρομολόγια που δεν ταιριάζουν για μετακινήσεις εκτός ωρών αιχμής, καθώς και δ) η ασφάλεια της μετακίνησης ή του ταξιδιού. Με άλλα λόγια, η επιλογή μετακίνησης των γυναικών εξαρτάται όχι μόνο από συμβατικές παραμέτρους όπως ο χρόνος, το κόστος και η άνεση, αλλά και από τις συνθήκες που αφορούν στην ασφάλεια τους. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη το ήδη υπάρχων εργασιακό και μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών, οι προσιτές τιμές είναι ιδιαίτερα σημαντικές.
Είναι πολύ βασικό να αντιμετωπίσουμε σωστά αυτές τις προκλήσεις, καθώς η πρόσβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εμψύχωση, την πρόσβαση σε ευκαιρίες, την κοινωνική ζωή και την ανεξαρτησία. Επιπλέον, οι γυναίκες είναι η πλειοψηφία των χρηστών των δημόσιων μεταφορών, πράγμα που σημαίνει ότι η προσέγγιση στην κινητικότητα σε σχέση με την ισότητα των φύλων θα μπορούσε να διατηρήσει τη σημερινή, αλλά και τη μελλοντική, ζήτηση για τις δημόσιες μεταφορές, αυξάνοντας την ποιότητα των δημόσιων μεταφορών, ώστε να διευκολυνθεί η αλλαγή προς έναν πιο βιώσιμο τρόπο μετακίνησης για όλους. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τα λόγια του Στέφανο ότι: «Η καλύτερη μετακίνηση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς για τις γυναίκες ισούται με την καλύτερη μετακίνηση για όλους»
Περαιτέρω ανάγνωση:
- Gender equality and mobility – mind the gap! (Civitas policy note)
- HiReach – Innovative mobility solutions to cope with transport povert (Horizon 2020 project)