Gorane, koja je Vaša uloga u Opštini Bijelo Polje? Možda i bolje pitanje, koja je Vaša misija u svijetu prekogranične saradnje?
Već nekoliko godina radim kao šef Kancelarije za EU projekte. Misija Kancelarije je priprema i realizacija projekata koji su od značaja za Opštinu. Sarađujemo sa lokalnim, nacionalnim, i međunarodnim organizacijama u kontekstu raznih razvojnih programa u interesu Opštine. Naša kancelarija takođe pruža ekspertsku i tehničku podršku službama lokalne i državne uprave, nevladinim ogranizacijama, međunarodnim organizacijama i drugim subjektima, u pripremi, realizaciji i monitoringu razvojnih programa, projektnih prijedloga i donacija. Moja lična misija u ovoj priči je da podržim razvoj našeg grada.
S obzirom na tvoje iskustvo, pa i učešće Opštine Bijelo Polje u programima prekogranične saradnje, šta vas je zainteresovalo za program URBACT IV?
URBACT IV odnosno program mreža evropskih gradova je postao dostupan Crnoj Gori 2023. godine. Prepoznali smo ovaj Program kao sjajnu priliku za saradnju sa evropskim gradovima, i za razmjenu znanja i iskustava. Tada objavljen Poziv nam je bio zanimljiv u kontekstu informisanja, učenja na koji način funkcionišu lokalne uprave u Evropskoj uniji kao i razmjena pozitivnih iskustava u domenu inovacija u pružanju socijalnih usluga ranjivim grupama.
Opština Bijelo Polje je uspješno konkurisala i sprovodi zajedno sa ostalim partnerima-gradovima Evropske unije dva projekta od kojih je jedan Breaking Social Isolation iliti Prevaziđimo socijalnu izolaciju.
"Razlikuje nas što je jedan od osnovih uzroka socijalne izolacije u našoj zemlji uglavnom siromaštvo, a kod njih neki drugi razlozi. Spaja nas želja da nađemo zajednički modus kvalitetnijeg života, i integrišemo u društvo sve one koji su na neki način izolovani." Goran Prebiračević
Recite nam par riječi o projektu u koji ste uključeni, šta ga izdvaja od drugih?
Ono što izdvaja ne samo ovaj projekat, već i sam Program, je insistiranje na participativnom pristupu. U okviru projekta je formirana URBACT lokalna grupa sa članovima iz relevantnih lokalnih i državnih institucija, kao i nevladinog sektora. Ova grupa se, u saradnji sa ostalim URBACT lokalnim grupama iz partnerskih gradova, bavi kreiranjem inovativnih načina za prevazilaženje socijalne izolacije na osnovu čega se formira zajednički integracioni akcioni plan na nivou projekta.
Kako biste ocijenili funkcionisanje URBACT lokalne grupe? Da li je to koristan pristup u sprovođenju projekta?
Kroz projekat, na transnacionalnim sastancima, prolazimo kroz razmjenu ideja tj. brainstorming koristeći setove alatki za prikupljanje ideja, uspostavljanje test-akcija koje se mogu sprovesti i realizovati uz minimalna ulaganja a dobar multi-efekat. Isti princip se prenosi i primjenjuje i na lokalnom nivou. Razlika od mnogih drugih projekata jeste što kroz mrežu možete da dobijete već sprovedenu ideju grada partnera, a oni vašu. Da, na sastancima URBACT lokalne grupe je zanimljivo, novi pristupi, možda stari problemi, ali način prevazilaženja problema, drugačiji.
Koji je motiv za odabir teme koja se tiče društvene izolacije?
Opština Bijelo Polje je shodno svom Strateškom planu razvoja posvećena socijalnoj inkluziji i kvalitetu života svih njenih građana. Sproveli smo dosta projekata u ovom sektoru, i razvili odličnu saradnju sa svim državnim institucijama koje se bave pružanjem socijalnih servisnih usluga, a potpuno su uključene u ovaj projekat. Takođe, uvijek nas zanimaju projekti koji mogu donijeti dobrobit ranjivim grupama.
Već ste daleko odmakli u kreiranju Integrisanog akcionog plana, šta je to čime ste najviše zadovoljni?
Opština je, u saradnji sa Domom starih u Bijelom Polju, jedan od najaktivnijih partnera. S obzirom da smo novi u mreži, želimo da pokažemo da Crna Gora, kao zemlja kandidatkinja, ne zaostaje ni u čemu od gradova članica Evropske unije. To smo u dosadašnjem trajanju projekta i dokazali. Neka naša prethodna iskustva u socijalnim inovacijama biće pretočena u stalnu praksu gradova razvijenih evropskih država.
Učešćem u mreži Breaking Isolation upoznali ste predstavnike gradova koji se međusobno veoma razlikuju, ali šta vas povezuje, i kakvo je iskustvo saradnje sa partnerima?
Projekat je satkan od transnacionalnih sastanaka, odnosno radnih posjeta svim gradovima koji učestvuju na projektu, na kojima su projektni tim i članovi ULG grupe ambasadori Crne Gore. Na prethodnom dvodnevnom sastanku u Bijelom Polju prikazali smo im Crnu Goru u malom i naše gostoprimstvo.
Razlikuje nas što je jedan od osnovih uzroka socijalne izolacije u našoj zemlji uglavnom siromaštvo, a kod njih neki drugi razlozi. Spaja nas želja da nadjemo zajednički modus kvalitetnijeg života i integraciju u društvo svih onih koji su na neki način izolovani.
Kroz projekat smo postali i jedna velika grupa prijatelja, koji sačekaju jedni druge na aerodromima, brinu jedni o drugima da bezbjedno odu i da se vrate svojoj kući, razgovoraju o svojim problemima i porodicama, i što mogu da kažu imam prijatelje u Crnoj Gori i drugim državama, što i jeste smisao mreža evropskih gradova.
Šta se kolegama najviše dopalo prilikom posjete Bijelom Polju?
Crnogorska tradicionalna nacionalna kuhinja na imanju Pešića u Tomaševu, Bijelo Polje, crnogorsko vino i domaća rakija, splet igara iz Crne Gore u izvodjenju Kulturno umijetničkog društva Tekstilac, obilazak JU Doma starih u Bijelom Polju, kao i JU Dnevnog Centra Tisa, Auto-Put Princeza Ksenija. Svakako, prirodna ljepota naše zemlje uvijek ostavi utisak.
Pretpostavljam da ćemo vas vidjeti kao kandidate i u sledećim pozivima?
Uhodali smo se. U startu nespretno, jer nismo imali pojma o čemu se radi. Sad razumijemo način funkcionisanja i šta su benifiti. Svakako ćemo aplicirati sa novim/starim partnerima u novom URBACT pozivu, a u nekim drugim Pozivima ukoliko nam se pruži prilika za to.
Iz Bijelog Polja nosim lijepe utiske. Transnacionalni sastanak u trajanju od dva dana je prošao uspješno. Potpredsjednik Opštine Bijelo Polje Nermin Bećirović je ukazao čast gostima otvorivši sasatank, uz riječi dobrodošlice i podrške. Koordinatorka programa URBACT IV u Crnoj Gori, Danijela Anđić, je takođe istakla ponos na crnogorsko gostoprimstvo, i projekat koji se brine o ranjivim grupama, koje naše društvo ne smije da zaboravi.
Više o mreži Breaking Isolation možete pročitati na njihovoj stranici. Možete i poslušati i podkast sa vodećim ekspertom mreže Kristofom Guašom (Christophe Gouache) Takođe možete pročitati i kratak članak o transnacionalnom sastanku u Bijelom Polju i temama koje su obrađivane.
